[หงสะ-, หง] น. นกในนิยายถือว่าเป็นนกในตระกูลสูง มีเสียงไพเราะ เป็นพาหนะของพระพรหม: ในวรรณคดีหมายถึงบุคคลที่มีชาติตระกูลสูงและเปรียบการเดินที่งดงามอ่อนช้อยและเป็นสง่าเทียบด้วยการเดินของหงส์. {ป., ส. หํส}.หงสคติ [หงสะคะติ] น. ท่าเดินอย่างหงส์ คือ มีลักษณะงดงามอ่อนช้อยและเป็นสง่า. หงสบาท [หงสะบาด] ว. มีสีคล้ายเท้าหงส์ คือสีแดงปนเหลือง, สีแดงเรื่อ หรือ สีแสด ก็ว่า. {ป.}. หงสโปดก [หงสะโปดก] {วรรณ} น. ลูกหงส์, เขียนเป็น หงษโปฎก ก็มี เช่น ดุจหงษโปฎก กระเหว่าเหล่านก พลัดแม่สูญหาย {ม. คำหลวง มัทรี}. หงสรถ [หงสะรด] น. พระผู้มีหงส์เป็นพาหนะ คือ พระพรหม. หงส์ร่อนมังกรรำ น. ชื่อพิธีกรรมทางไสยศาสตร์อย่างหนึ่งที่หญิงทำเพื่อให้ผัวหลงรักตัวคนเดียว. หงสราช [หงสะราด] น. พญาหงส์. หงสลีลา, หงส์ลีลา ๑ [หงสะลีลา, หงลีลา] น. ท่าเดินอย่างหงส์. หงส์ลีลา ๒ [หงลีลา] น. ชื่อท่ารำท่าหนึ่งอยู่ในลำดับว่า นาคาม้วนหาง กวางเดินดง หงส์ลีลา. {ฟ้อน}.หงส์แล่น น. เครื่องประดับสันหลังคาหรือส่วนฐานของอาคาร ทำด้วยปูน ไม้ หรือหิน เป็นรูปหงส์เรียงกันเป็นแถว.