น. ชื่อแมลงขนาดเล็กหลายชนิด หลายสกุล หลายวงศ์ ในอันดับ Anoplura ส่วนใหญ่ตัวยาวไม่เกิน ๕ มิลลิเมตร ตัวแบน หัวแคบกว่าอกและยื่นไปข้างหน้าเห็นได้ชัด ตาเล็กมาก บางชนิดตาไม่เจริญ อกไม่แยกเป็นปล้องให้เห็น ปลายขามีเล็บและหนามใช้ช่วยในการยึดขนหรือผม ปากเป็นชนิดเจาะดูด ดูดกินเลือดคนและสัตว์ อาศัยอยู่ตามบริเวณที่มีขนหรือผม ที่อยู่บนศีรษะของคนเป็น ชนิด Pediculus humanus capitis De Geer ในวงศ์ Pediculidae. เหาจะกินหัว, เหาจะขึ้นหัว {สำ} ทำตัวอาจเอื้อมหรือเอาอย่างเจ้านายหรือผู้สูงศักดิ์ถือว่าเป็นอัปมงคล เช่น ทำตัวเทียมเจ้าระวังเหาจะขึ้นหัวนะ.