ความหมาย

• 
  

  [กัน-] {โบ: แผลงมาจาก กระพุ่ม} น. มือที่ประนม เช่น ถวายกรกรรพุม {ม. คำหลวง ทศพร}: พุ่ม เช่น กรรพุมมาลย์ = พุ่มดอกไม้.

  
  
• สร้างรูปคำศัพท์ Save Image & Share

คำถัดไป:

• กรรภิรมย์ - [กัน-] น. ฉัตร ๕ ชั้นและ ๗ ชั้น สำรับหนึ่งมี ๓ องค์ คือ พระเสมาธิปัต พระฉัตรชัย พระเกาวพ่ายหรือพระเกาวพ่าห์ ทำด้วยผ้าขาวลงยันต์เส้นเขียนทอง เป็นเครื่องสูงอันเป็นสิริมงคลยิ่งสำหรับพระมหากษัตริย์ ใช้กางเชิญนำพระราชยานเวลาเสด็จพระราชดำเนินโดยกระบวนพยุหยาตราใหญ่ และใช้เข้าพิธีคชกรรมนำช้างสำคัญขึ้นจากแพเข้าสู่โรงสมโภช หรือใช้ผูกเสาพระแท่นมณฑลในพระราชพิธีใหญ่, เขียนเป็น กรรม์ภิรมย์ กันภิรมย์ หรือ กันพิรุณ ก็มี.

• กรรม์ - [กัน] {กลอน} น. กรรม.

• กรรม ๑, กรรม- ๑ - [กำ, กำมะ-] น. {๑} การ, การกระทำ, การงาน, กิจ, เช่น พลีกรรม ต่างกรรมต่างวาระ, เป็นการดีก็ได้ ชั่วก็ได้ เช่น กุศลกรรม อกุศลกรรม. {๒} การกระทำที่ส่งผลร้ายมายังปัจจุบัน หรือซึ่งจะส่งผลร้ายต่อไปในอนาคต เช่น บัดนี้กรรมตามทันแล้ว ระวัง กรรมจะตามทันนะ. {๓} บาป, เคราะห์, เช่น คนมีกรรม กรรมของฉันแท้ ๆ. {๔} ความตาย ในคำว่า ถึงแก่กรรม. กรรมกร[กำมะกอน] น. คนงาน, ลูกจ้างที่ใช้แรงงาน. {ส. กฺรม ว่า การงาน + กร ว่า ผู้ทำ: ป. กมฺม + กร}. กรรมกรณ์ [กำมะกอน] น. อาญา, เครื่องสำหรับลงอาญา. ก. ลงโทษ เช่น สามซ้ำควรกรรมกรณ์ นุกิจราชอาชญา {กฤษณา}. {ส. กรฺม + กรณ = การกระทำ: ป. กมฺม + กรณ}. กรรมการ ๑ [กำมะกาน] {กฎ} น. บุคคลซึ่งได้รับเลือกหรือได้รับแต่งตั้งเพื่อกระทำกิจการบางอย่างเป็นคณะ. {ส. กรฺม + การ: ป. กมฺม + การ}. กรรมการ ๒ {โบ: กลอน} น. ผู้รับใช้ เช่น ข้าขอภักดีภูบาล เป็นทาสกรรมการ ไปกว่าจะสิ้นสุดสกนธ์ {เสือโค}. กรรมการิณี [กำมะ-] น.กรรมการซึ่งเป็นเพศหญิง. {ส. กรฺม + การิณี}. กรรมขัย [กำมะไข] {โบ} น. การสิ้นอายุเพราะกรรม เช่น อันว่าอายุสม์ยังมิควรตายแลมาตายดั่งนั้นชื่อว่า กรรมขัยแล {ไตรภูมิ}. {ส. กรฺม + ป. ขย}. กรรมคติ [กำมะคะติ] น. ทางดำเนินแห่งกรรม. {ส. กรฺม + ส., ป. คติ ว่า ที่ไป}. กรรมชรูป [กำมะชะรูบ] น. รูป {ของคนและสัตว์} ที่เกิดแต่กรรม. {ส.: ป. กมฺมชรูป}. กรรมชวาต[กำมะชะวาด] น. ลมเกิดแต่กรรม คือ ลมเกิดในครรภ์เวลาคลอดบุตร ได้แก่ ลมเบ่ง เช่น พอถึงพระหัตถ์พระราชเทวีก็ทรงจับเอากิ่งรัง พอเกิดลมกรรมชวาตหวั่นไหวประชวรพระครรภ์ {ปฐมสมโพธิกถา), เขียนเป็น กรรมัชวาต ก็มี. {ส. กรฺม + ช ว่า เกิด + วาต ว่า ลม}. กรรมฐาน [กำมะถาน] น. ที่ตั้งแห่งการงาน หมายเอาอุบายทางใจ มี ๒ ประการ คือ สมถกรรมฐาน เป็นอุบายสงบใจ และวิปัสสนากรรมฐาน เป็นอุบายเรืองปัญญา.กรรมบถ [กำมะบด] น. ทางแห่งกรรม มี ๒ อย่างตามลักษณะ คือ กุศลกรรมบถและอกุศลกรรมบถ. {ส. กรฺม + ปถ ว่า ทาง: ป. กมฺมปถ}. กรรมพันธุ์ [กำมะพัน] น. ลักษณะ นิสัย ตลอดจนโรคหรือความวิกลวิการบางอย่างที่ลูกหลานสืบมาจากบรรพบุรุษ ปู่ย่าตายาย หรือพ่อแม่, พันธุกรรม ก็ว่า: มีกรรมเป็นเผ่าพันธุ์ คือ เกี่ยวเนื่องด้วยกรรมของตนเอง. {ส. กรฺม + พนฺธุ: ป. กมฺม + พนฺธุ}. กรรมวาจา [กำมะ-] น. คำประกาศกิจการในท่ามกลางสงฆ์. {ส. กรฺม + วาจา ว่า คำ: ป. กมฺม + วาจา}. กรรมวาจาจารย์ [กำมะวาจาจาน] น. อาจารย์ผู้ให้สำเร็จกรรมวาจา คือ คู่สวด. {ส. กรฺมวาจา + อาจารฺย ว่า อาจารย์}. กรรมวิธี [กำมะวิที] น. ลักษณะอาการหรือวิธีการที่ผันแปรหรือเปลี่ยนแปลงไปตามธรรมชาติหรือที่มนุษย์ทำขึ้น อันดำเนินติดต่อกันเรื่อยไปเป็นลำดับ, กระบวนวิธีดำเนินการในประดิษฐกรรม. กรรมวิบาก [กำมะวิบาก] น. ผลของกรรม. {ส. กรฺม + วิปาก ว่า ผล: ป. กมฺม + วิปาก}. กรรมเวร [กำเวน] น. การกระทำที่สนองผลร้ายซึ่งทำไว้แต่ปางก่อน, เวรกรรม ก็ว่า: คำแสดงความรู้สึกเดือดร้อนเพราะกรรมหรือชะตากรรมในอดีต เช่น อายุตั้ง ๗๐ ปีแล้วยังต้องมาหาบขนมขายอีก กรรมเวรแท้ ๆ, เวร หรือ เวรกรรม ก็ว่า. กรรมศาลา[กำมะ-] น. โรงงาน. {ส. กรฺม + ศาลา ว่า โรง}. กรรมสัมปาทิก [กำมะสำปาทิก] น. ผู้ยังการงานให้ถึงพร้อม: {กฎ: เลิก} บุคคลที่ได้รับเลือกหรือแต่งตั้งให้ทำหน้าที่กรรมการของสมาคม. {ส. กรฺม + สมฺปาทิก ว่า ผู้ให้ถึงพร้อม}. กรรมสิทธิ์ [กำมะสิด] น. ความเป็นเจ้าของทรัพย์: {กฎ} สิทธิทั้งปวงที่ผู้เป็นเจ้าของมีอยู่เหนือทรัพย์สิน ในอันที่จะใช้สอย จำหน่าย ได้ดอกผล ติดตามและเอาคืน รวมทั้งขัดขวางมิให้ผู้อื่นสอดเข้าเกี่ยวข้องกับทรัพย์สินนั้นโดยมิชอบด้วยกฎหมาย. {ส. กรฺม + สิทฺธิ ว่า ความสำเร็จ: ป. กมฺมสิทฺธิ}. กรรมสิทธิ์รวม {กฎ} น.กรรมสิทธิ์ของบุคคลหลายคนที่มีอยู่เหนือทรัพย์สินร่วมกัน.

• กรรม ๒, กรรม- ๒ - [กำ, กำมะ-] {ไว} น. ผู้ถูกกระทำ เช่น คนกินข้าว ข้าว เป็นกรรมของกริยา กิน. กรรมการก [กำมะ-] {ไว} น. ผู้ถูกทำ เป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งใน ๓ ส่วนของประโยคที่กริยาต้องมีกรรมรับ เช่น ตำรวจยิงผู้ร้าย ผู้ร้าย เป็น กรรมการก, ถ้าต้องการให้ผู้ถูกทำเด่น ก็เรียงเป็นภาคประธานของประโยค เช่น ผู้ร้ายถูกตำรวจยิง. กรรมวาจก [กำมะ-] {ไว} น. ระเบียบของกริยาที่บอกว่า ประธานเป็นกรรมการกหรือผู้ถูกทำ, กริยาของประโยคที่แสดงว่าประธานทำหน้าที่เป็นกรรมการก คือ ผู้ถูกทำ, กริยาของประโยคกรรมต้องใช้สกรรมกริยา คือ กริยาที่ต้องมีกรรมรับ, บางทีก็มีกริยานุเคราะห์ "ถูก" นำ และใช้หมายไปในทางไม่ดี เช่น เด็กถูกตี ถูกตี เป็นกริยากรรมวาจก เด็กเป็นกรรมการก แต่บางทีก็ไม่ปรากฏกริยานุเคราะห์ "ถูก" เช่น หนังสือเล่มนี้แต่งดีมาก.

• กรรม์ภิรมย์ - ดู กรรภิรมย์.