ความหมาย

• 
  

  {แบบ} น. ขรรค์ เช่น สุรขัคอนันต์ {สมุทรโฆษ}. {ป. ขคฺค: ส. ขฑฺค}.

  
  
• สร้างรูปคำศัพท์ Save Image & Share

คำถัดไป:

• ขัง - ก. ให้อยู่ในที่ล้อมเช่นกรง คอก หรือเล้า เป็นต้น, ให้อยู่ในที่ซึ่งกันไว้ เช่น ขังนํ้า: {กฎ} กักขังจำเลยหรือผู้ต้องหาโดยศาล. ขังข้อ ก. ตัดกระบอกไม้ไผ่เป็นต้น ให้มีข้อติดอยู่ข้างหนึ่ง. ขังปล้อง ว. ลักษณะกระบอกที่ตัดให้มีข้อติดอยู่ทั้ง ๒ ข้าง โดยฝานข้าง ๆ ทั้ง ๒ ข้างให้เป็นขาแล้วผ่าตลอดด้านหนึ่ง เพื่อทำเป็นตะขาบเป็นต้น. ขังหน่วย ว. เรียกนํ้าตาที่ปริ่มอยู่ที่ขอบตาเมื่อร้องไห้ ว่า นํ้าตาขังหน่วย, น้ำตาคลอหน่วย หรือ น้ำตาล่อหน่วย ก็ว่า.

• ขังขอก - น. ชาวเมือง.

• ขัช, ขัชกะ - [ขัด, ขัดชะกะ] {แบบ} น. อาหารควรเคี้ยว เช่น ตั้งขัชกโภชนาหาร {ม. ร่ายยาว ชูชก}. {ป. ขชฺช, ขชฺชก}.

• ขัณฑ- - [ขันทะ-] น. ภาค, ตอน, ท่อน, ส่วน, ก้อน, ชิ้น. {ป., ส. ขณฺฑ}. ขัณฑสกร [ขันทดสะกอน] {โบ} น. นํ้าตาลกรวด, เครื่องยาไทยอย่างหนึ่งคล้ายนํ้าตาลกรวด, นํ้าตาลชนิดหนึ่งเชื่อกันว่าเกิดที่ใบบัว, เช่น เมื่อเวลาพุ่มไม้มีดอกออกตระการบานเต็มที่พร้อมฤดู เสาวคนธรสเรณูโรยร่วงลงบนใบอุบล ซึ่งลอยลาดดาดาษอยู่บนหลังน้ำ เมื่อล่วงเวลากาลก็ก่อเกิดโอชะวิเศษหวานเป็นมธุรส มีนามกำหนดเรียกว่า โบกขรมธุ ผู้เรียนรู้ลุในตำราแพทยศาสตร์ ย่อมสืบเสาะแสวงหามาประกอบใช้ในการโอสถ มีนามปรากฏเรียกว่า ขัณฑสกร {ม. ร่ายยาว จุลพน}. {ป. ขณฺฑสกรา: ส.ขณฺฑศรฺกรา}. ขัณฑสีมา น. เขตแดน, เขตแดนส่วนหนึ่ง ๆ. {ป., ส.}.

• ขัด ๑ - ก. ให้ติดขวางไว้ไม่ให้หลุดออก เช่น ขัดกระดุม ขัดกลอน: เหน็บ เช่น ขัดกระบี่: ไม่ทำตาม, ฝ่าฝืน, ขืนไว้, เช่น ขัดคำสั่ง: แย้งกัน, ไม่ลงรอยกัน. ขัดขวาง ก. ทำให้ไม่สะดวก, ทำให้ติดขัด. ขัดข้อง ก. ไม่ยอมให้ทำ, ไม่ตกลงด้วย, ติดขัด. ขัดขา ก. จงใจขัดขวางเพื่อไม่ให้ทำได้สะดวก, ขัดแข้งขัดขา ก็ว่า: แทนชั่วคราวเป็นการแก้ขัดในการเล่นไพ่เป็นต้น, คานขา หรือ คันขา ก็ว่า. ขัดขืน ก. ไม่ประพฤติตาม, ไม่ทำตาม. ขัดเขมร ก. ถกเขมร เช่น ทะเลาะกูกำหมัดขัดเขมร {ดึกดำบรรพ์}.ขัดเขิน ก. กระดากอาย. ขัดแข็ง ก. ไม่อ่อนน้อม. ขัดแข้งขัดขา ก. จงใจขัดขวางเพื่อไม่ให้ทำได้สะดวก, ขัดขา ก็ว่า. ขัดคอ ก. พูดแย้งขวางเข้ามา, ไม่ให้ทำได้โดยสะดวก. ขัดเคือง ก. โกรธเพราะถูกขัดใจเป็นต้น. ขัดแค้น ก. โกรธเจ็บใจอยู่ไม่หาย. ขัดจังหวะ ก. แทรกเข้ามาในระหว่างร้องรำ: ขวางเข้ามาเพื่อไม่ให้ทำหรือพูดได้สะดวก. ขัดใจ ก. โกรธเพราะทำไม่ถูกใจ, ไม่ยอมให้ทำตามใจ. ขัดดอก {โบ} ก. ส่งลูกเมียหรือข้าคนให้รับใช้แทนส่งดอกเบี้ย. ขัดตะหมาด {ปาก} ว. เรียกท่านั่งคู้เข่าทั้ง ๒ ข้างให้แบะลงที่พื้น แล้วเอาขาไขว้กันทับฝ่าเท้า ว่า นั่งขัดตะหมาด. ขัดตา ก. ดูไม่ถูกตา, ดูไม่เหมาะตา, ขัดนัยน์ตา ขัดลูกตา หรือ ขัดลูกหูลูกตา ก็ว่า. ขัดตาทัพ ก. ยกทัพไปตั้งชั่วคราวกันไม่ให้ข้าศึกรุกลํ้าเข้ามา: {ปาก} แก้ไขไปพลาง ๆ ก่อน. ขัดตำนาน ก. สวดบทนำเป็นทำนองก่อนสวดมนต์. ขัดแตะ ก. เรียกรั้วหรือฝาเรือนที่ใช้ไม้รวกหรือไม้ไผ่ผ่าซีกขัดกัน ว่า รั้วขัดแตะ ฝาขัดแตะ, เรียกเรือนที่มีฝาเอาไม้ไผ่ซีกสอดขัดกับลูกตั้ง ว่า เรือนฝาขัดแตะ. ขัดนัยน์ตา, ขัดลูกตา, ขัดลูกหูลูกตา ก. ขัดตา. ขัดบท ก. แทรกเข้ามาเมื่อเขาพูดยังไม่จบเรื่อง, ใช้เลือนมาเป็น ขัดคอ ก็มี. ขัดเบา ก. ถ่ายปัสสาวะไม่ค่อยออก. ขัดยอก ก. เคล็ดและรู้สึกเจ็บปวด. ขัดแย้ง ก. ไม่ลงรอยกัน. ขัดลาภ ก. ทำให้ไม่ได้รับสิ่งที่จะพึงได้, ทำให้ไม่มีโชค. ขัดลำ ก. อาการที่กระสุนปืนค้างติดในลำกล้อง. ขัดลำกล้อง {ปาก} ก. ถ่ายปัสสาวะไม่ค่อยออก {ใช้แก่ผู้ชาย}. ขัดสมาธิ [ขัดสะหฺมาด] ว. นั่งคู้เข่าทั้ง ๒ ข้างให้แบะลงที่พื้นแล้วเอาขาไขว้กันทับฝ่าเท้า, ถ้าเอาขาซ้อนทับกัน เรียกว่า ขัดสมาธิสองชั้น, ถ้าเอาขาขวาทับขาซ้าย เรียกว่า ขัดสมาธิราบ, ถ้าเอาฝ่าเท้าทั้ง ๒ ข้างขึ้นข้างบน เรียกว่า ขัดสมาธิเพชร, ขัดสมาธิราบและขัดสมาธิเพชรนั้น เป็นท่าพระพุทธรูปนั่ง. น. ชื่อพระพุทธรูปปางหนึ่ง อยู่ในพระอิริยาบถนั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ทั้ง ๒ วางซ้อนกันบนพระเพลา พระหัตถ์ขวาทับพระหัตถ์ซ้าย.ขัดหนัก ก. ถ่ายอุจจาระไม่ค่อยออก. ขัดห้าง ก. ทำที่พักบนต้นไม้ในป่าชั่วคราวสำหรับคอยเฝ้าดูเหตุการณ์หรือดักยิงสัตว์เป็นต้น. ขัดหู ก. ฟังไม่ถูกหู, ฟังไม่เพราะหู.