น. ชื่อปลานํ้าจืดขนาดเล็กถึงขนาดกลางหลายชนิด ในวงศ์ Cyprinidae ลำตัวแบนข้าง มีทั้งลำตัวสั้นกว้าง และลำตัวเรียวยาว เกล็ดมีสีขาวเงินหรือเหลืองทอง ขอบเรียบ มักมีหนวดสั้น ๒-๔ เส้น ขนาดยาวได้ถึง ๔๐ เซนติเมตร ชนิดที่มีลำตัวสั้นกว้าง เช่น ตะเพียนขาว [Barbonymus gonionotus {Bleeker}] ตะเพียนทอง [B. altus {Günther}] ตะเพียนหางแดงหรือกระแห [B. schwanenfeldi {Bleeker}] ส่วนชนิดที่มีลำตัวเรียวยาว เช่น ตะเพียนทราย [Puntius leiacanthus {Bleeker}]. ตะเพียนเงินตะเพียนทอง น. เครื่องรางอย่างหนึ่ง ทำด้วยโลหะเป็นรูปปลาตะเพียนสีเงินตัวหนึ่ง สีทองตัวหนึ่ง เชื่อว่าเป็นสิริมงคลให้ทำมาค้าขึ้น.