[บุบพะ-] ว. ก่อน, ทีแรก: เบื้องต้น, เบื้องหน้า. {ป. ปุพฺพ: ส. ปูรฺว}. บุพกรรม น. กรรมที่ทำไว้แต่ปางก่อน. {ป. ปุพฺพ + ส. กรฺมน: ป. ปุพฺพกมฺม}. บุพการี น. ผู้ที่ทำอุปการะมาก่อน เช่นบิดามารดาเป็นบุพการีของบุตรธิดา. {ป. ปุพฺพการี}: {กฎ} ญาติทางสายโลหิตโดยตรงขึ้นไป เช่น บิดามารดา ปู่ย่า ตายาย ทวด. บุพกิจ น. กิจที่จะต้องทำก่อน. {ป. ปุพฺพกิจฺจ}.บุพชาติ น. ชาติก่อน. {ป. ปุพฺพชาติ}. บุพทักษิณ น. ทิศตะวันออกเฉียงใต้. บุพนิมิต น. ลางที่บอกเหตุขึ้นก่อน. {ป. ปุพฺพนิมิตฺต}. บุพบท น. คำชนิดหนึ่งในไวยากรณ์ทำหน้าที่เชื่อมคำต่อคำ อยู่หน้านาม สรรพนาม หรือกริยา มีคำว่า ด้วย โดย ใน เป็นต้น เช่น เขียนด้วยดินสอหนังสือของฉัน กินเพื่ออยู่. บุพเปตพลี [-เปตะพะลี] น. บุญที่อุทิศให้แก่ญาติผู้ตายไปก่อน. บุพพัณชาติ [-พันนะชาด] น. พืชที่จะพึงกินก่อน ได้แก่ ข้าวทุกชนิด. {ป. ปุพฺพณฺณชาติ: ส. ปูรฺว + อนฺน + ชาติ}. บุพพัณหสมัย [-พันหะสะไหฺม] น. เวลาเบื้องต้นแห่งวัน, เวลาเช้า. {ป. ปุพฺพณฺหสมย: ส. ปูรฺวาหฺณ + สมย}. บุพพาจารย์ น. อาจารย์ในเบื้องต้น คือ บิดามารดา, อาจารย์คนก่อน ๆ ของสถาบันการศึกษา. {ป. ปุพฺพาจริย: ส. ปูรฺวาจารฺย}.บุพพาษาฒ [-พาสาด] น. เดือน ๘ แรก, {โบ} เขียนเป็น บุพพาสาฒ ก็มี. {ป. ปุพฺพาสาฬฺห: ส. ปูรฺวาษาฒ}. บุพพาสาฬหะ, บุรพอาษาฒ, ปุรพษาฒ [-พาสานหะ, -พาสานละหะ,บุระพะอาสาด, บุบพะอาสาด, ปุระพะสาด] น. ดาวฤกษ์ที่ ๒๐ มี ๓ ดวง เห็นเป็นรูปปากนกหรือช้างพลาย, ดาวสัปคับช้าง หรือ ดาวราชสีห์ตัวผู้ ก็เรียก. บุพเพนิวาสานุสติญาณ[บุบเพ-] น. ความรู้เป็นเครื่องระลึกได้ถึงขันธ์ที่อาศัยอยู่ในอดีตชาติ, การระลึกชาติได้. {ป. ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณ}. บุพเพสันนิวาส [บุบเพ-] น. การเคยอยู่ร่วมกันในชาติก่อน, การเป็นเนื้อคู่กัน. {ป. ปุพฺเพสนฺนิวาส}. บุพภาค น. ส่วนเบื้องต้น. {ป. ปุพฺพภาค}. บุพวิเทหทวีป น. ทวีปใหญ่อยู่ทางทิศตะวันออกของเขาพระสุเมรุ เป็นทวีป ๑ ใน ๔ ทวีป ได้แก่ อุตรกุรุทวีปหรืออุตรกุรูทวีป บุพวิเทหทวีป ชมพูทวีป และอมรโคยานทวีปหรืออปรโคยานทวีป.