น. เรียกสิ่งของที่เป็นหน่วยเป็นลูก ว่า หมาก เช่น หมากเก็บ หมากรุก: {โบ} ลักษณนามเรียกของที่เป็นเม็ดเป็นลูก ว่าหมาก เช่น แสงสิบหมาก ว่า พลอยสิบเม็ด. หมากเก็บ น. การเล่นของเด็กใช้เม็ดกรวดหรือลูกไม้โยนแล้วเก็บ มีวิธีการเล่นและกติกาต่าง ๆ. หมากไข่หำ {ถิ่น–อีสาน, พายัพ} น. ลูกอัณฑะ, หำ หรือ ไข่หำ ก็เรียก. หมากแยก น. การเล่นชนิดหนึ่ง ใช้ตัวหมากเดินบนกระดานสี่เหลี่ยมจัตุรัสแบ่งเป็น ๖๔ ตาเท่า ๆ กันอย่างกระดานหมากรุก. หมากรุก น. การเล่นชนิดหนึ่ง ใช้ตัวหมากซึ่งมีรูปและชื่อต่างกันได้แก่ขุน เรือ ม้า โคน เม็ด และเบี้ย เดินบนกระดานสี่เหลี่ยมจัตุรัสแบ่งเป็น ๖๔ ตาเท่า ๆ กันเรียกว่า กระดานหมากรุก. หมากหิ่ง {ถิ่น–พายัพ, อีสาน} น. ลูกกระพรวน. หมากฮอส น. การเล่นชนิดหนึ่ง ใช้ตัวหมากเดินบนกระดานสี่เหลี่ยมจัตุรัสแบ่งเป็น ๖๔ ตาเท่า ๆ กันเหมือนกระดานหมากรุก แต่ระบายสี ๒ สีสลับกันทุกตา เดินหมากตามตาทแยง.