กลับ
คำว่า
ขุก ๒, ขุก ๆ
ความหมาย
ว. เสียงดังเช่นนั้นอย่างเสียงไอ, ขลุก หรือ ขลุก ๆ ก็ว่า.
สร้างรูปคำศัพท์ Save Image & Share
คำถัดไป:
ขุด
- ก. กิริยาที่สับ เจาะ แทง หรือ คุ้ยเอาดินหรือสิ่งที่อยู่ในดินขึ้น เช่น ขุดดิน ขุดศพ, อาการที่ขุดดินหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่งให้มีรูปร่างตามที่ต้องการ เช่น ขุดหลุม: เรียกเรือชนิดที่ทำด้วยไม้ซุงทั้งต้นหรือทั้งท่อน ขุดด้านบนให้เป็นรางแล้วเบิกปากออกให้กว้าง ถากหัวและท้ายเรือให้เรียวเชิดขึ้นตามส่วน ว่า เรือขุด: โดยปริยายหมายถึงอาการที่คล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น ขุดเรื่องเก่า ๆ ขึ้นมาพูด, ขุดคุ้ย หรือ คุ้ยเขี่ย ก็ว่า. ขุดคุ้ย ก. ค้นเอาเรื่องเก่าขึ้นมาเปิดเผย, ขุด หรือ คุ้ยเขี่ย ก็ว่า. ขุดด้วยปากถากด้วยตา {สำ} ก. แสดงอาการเหยียดหยามทั้งด้วยวาจาและสายตา. ขุดดินกินหญ้า {สำ} ก. ทำงานกระท้อมกระแท้มพอเลี้ยงตัวไปวันหนึ่ง ๆ เช่นทำไร่เล็ก ๆ น้อย ๆ. ขุดบ่อล่อปลา {สำ} ก. ทำกลอุบายเพื่อให้ฝ่ายหนึ่งหลงเชื่อโดยหวังประโยชน์จากอีกฝ่ายหนึ่ง.
ขุทกนิกาย
- น. ชื่อคัมภีร์นิกายที่ ๕ แห่งพระสุตตันตปิฎก แปลว่า หมวดเล็กน้อย รวบรวมข้อธรรมะที่ไม่อยู่ใน๔ นิกายข้างต้น มี ๑๕ เรื่อง ซึ่งมีธรรมบทและชาดกรวมอยู่ในคัมภีร์นี้ด้วย.
ขุ่น
- ว. มีลักษณะมัว ไม่ใส ไม่ชัดเจน. ขุ่นข้องหมองใจ ก. ผิดใจกัน. ขุ่นเคือง ก. โกรธกรุ่น ๆ อยู่ในใจ, เคืองขุ่น ก็ว่า. ขุ่นแค้น ก. โกรธอย่างเจ็บใจ. ขุ่นใจ ก. หมองใจ, ไม่พอใจ, ขัดเคืองกัน. ขุ่นมัว ว. ไม่แจ่มใส. ขุ่นหมอง ว. ไม่ผ่องใส.
ขุน ๑
- น. ผู้เป็นใหญ่, หัวหน้า, บรรดาศักดิ์ข้าราชการรองจากหลวงลงมา เช่น ขุนวิจิตรมาตรา: เรียกหมากรุกตัวสำคัญที่สุด. ว. ใหญ่ เช่น ขุนเขา. ขุนการ, ขุนกาล {โบ} น. เจ้าหน้าที่รับจดคำฟ้อง เช่น หญิงชายทำหนังสือร้องฟ้องนั้น มีชื่อหลายคน พึงให้ขุนการเอามาจนถ้วนคน อนึ่ง ถ้าความนั้นข้องขัดจะพิพากษาบังคับบัญชายากไซร้ให้ขุนกาลชุมนุมจตุสดมให้ช่วยว่า {สามดวง}. ขุนนาง {โบ} น. ลูกขุน, ข้าราชการฝ่ายทหารและพลเรือน แบ่งเป็นข้าราชการชั้นผู้ใหญ่มีศักดินาตั้งแต่ ๔๐๐ ขึ้นไป และข้าราชการชั้นผู้น้อยมีศักดินาต่ำกว่า ๔๐๐. ขุนนางใช่พ่อแม่ หินแง่ใช่ตายาย {สำ} ถ้าไม่ใช่ พ่อ แม่ ปู่ ย่า ตา ยายของตน ก็ไม่ควรไว้วางใจใคร, ทำนองเดียวกับภาษิตที่ว่า อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง. ขุนน้ำ น. สายนํ้าที่ไหลจากยอดเขา. ขุนน้ำขุนนาง {ปาก} น. ขุนนาง. ขุนบาล {โบ} น. บุคคลที่ได้รับอนุญาตผูกอากรที่เป็นรายได้จากการพนันประเภทหวยเพื่อส่งรายได้ให้แก่รัฐ, มาจากทินนามเต็มว่า ขุนบาลเบิกบุรีรัตน์. ขุนแผน ๑ {โบ} น. พรหมธาดา. {เจ้าแห่งแผนคือพระพรหม}. ขุนพล น. แม่ทัพ. ขุนพัฒน์ {โบ} น. บุคคลที่ได้รับอนุญาตผูกขาดอากรการพนัน เพื่อส่งรายได้ให้แก่รัฐ, มาจากทินนามที่มีคำ ขึ้นต้นว่า พัฒน เช่น ขุนพัฒนสมบัติ ขุนพัฒนาภิรมย์. ขุนโรง {โบ} น. ข้าราชการฝ่ายยุติธรรมผู้เป็นหัวหน้าในศาลหัวเมืองต่าง ๆ, ใช้เป็นสำนวนว่า ขุนโรงขุนศาล. ขุนศาล {โบ} น.ข้าราชการฝ่ายยุติธรรมตำแหน่งปลัดนั่งศาล หรือราชปลัดนั่งศาลต่าง ๆ ในราชธานี อาทิ กรมกลาโหมมีขุนประชาเสพราชปลัดนั่งศาลอาชญานอก กรมวังมีขุนอินอาญาปลัดนั่งศาลอาชญาวัง, ใช้เป็นสำนวนว่าขุนโรงขุนศาล เช่น กฎให้แก่ขุนโรงขุนศาลผู้พิจารณาเนื้อความทุกหมู่ทุกกรมในกรุงนอกกรุงจงทั่ว {สามดวง}, ขุนสาน หรือ ขุนสาร ก็ว่า. ขุนศึก น. แม่ทัพผู้มีความสามารถในการรบ. ขุนหมื่น {โบ} น. ข้าราชการผู้น้อยชั้นประทวนซึ่งเสนาบดีแต่งตั้งให้เป็นขุนบ้าง เป็นหมื่นบ้าง มีศักดินาต่ำกว่า ๔๐๐. ขุนหลวง {โบ} น. คำเรียกพระเจ้าแผ่นดิน เช่น ขุนหลวงพะงั่ว ขุนหลวงหาวัด ขุนหลวงตาก ภายหลังใช้เป็นบรรดาศักดิ์ของขุนนางด้วย เช่น ขุนหลวงพระไกรศรี.
ขุน ๒
- ก. ให้อาหารแก่สัตว์เลี้ยง, โดยปริยายหมายถึงเลี้ยงดูอย่างดี. ขุนไม่ขึ้น, ขุนไม่เชื่อง {สำ} ว. เลี้ยงไม่เชื่อง มีแต่เนรคุณ.