[นิน, นินละ-] น. พลอยชนิดหนึ่ง มีสีดํา ถ้าสีนํ้าเงินแก่ เรียก นิลสีดอกผักตบ. ว. สีอย่างนิล เรียกว่า สีนิล เช่น ตาสีนิล, สีเขียวคราม เช่น สีเขียวดังนิลมณี, สีเทาแก่อย่างสีเมฆ เช่น สีหมอกเมฆนิลกาฬ. {ป., ส.นีล}. นิลกาฬ น. พลอยชนิดหนึ่ง มีสีเทาแก่อย่างสีเมฆ เช่น สีหมอกเมฆนิลกาฬ, ปัจจุบันเรียกว่า นิล. นิลบัตร [นินละ-] น. พิษซางอย่างหนึ่งมีสีดําที่โคนแขนเป็นแผ่นเดียว. นิลปัทม์ [นินละ-] น. บัวเขียว. {ส.}.นิลรัตน์ [นินละ-] น. แก้วสีขาบ, นิล. {ส.}. นิลุบล, นิโลตบล [-บน, -โลดบน] น. บัวขาบ. {ป. นีลุปฺปล: ส. นีโลตฺปล}. นิโลบล [-บน] น. บัวขาบ {ส. นีโลตฺปล}: หินสีขาบ, แก้วมีค่าสีครามอ่อน. {ส. นีโลปล}.